Compartimenteringsreserve
Wanneer een rechtspersoon een belang heeft in een andere rechtspersoon, komt deze op de balans te staan als een effect of als een deelneming. Bepalend hiervoor is de mate van het belang. Is het belang groter dan of gelijk aan 5%, valt deze onder de deelneming (lees hier ons artikel over de deelneming en de deelnemingsvrijstelling). Is het belang kleiner dan 5%, dan vormt het een belegging en wordt het rendement als effect belast. Wanneer er een sfeerovergang naar boven of juist onder de 5% komt, krijg je te maken met compartimenteren, aldus artikel 28c van de Wet op de Vennootschapsbelasting 1969.
Het zit zo: wanneer de rechtspersoon een belang van onder de 5% heeft, wordt de waardeverandering hiervan direct belast in zowel de positieve als negatieve richting. Een belang van boven de 5% zit in de deelnemingsvrijstelling, en wordt daardoor niet belast bij de aandeelhouder. Omdat er bij een uitbreiding van een belang vaak een waarderingsverschil zit tussen de eerst- en later aangekochte aandelen, dan wel eerst- en laatst verkochte aandelen, steekt de belastingdienst hier een stokje voor. De uitbreiding van een belang en de afstoting van een belang vormen respectievelijk de belaste compartimenteringsreserve en de onbelaste compartimenteringsreserve. De hoogte van deze reserve wordt gevormd door het verschil tussen de boekwaarde en de waarde in het economische verkeer, wat onder zakelijke omstandigheden doorgaans de aan- of verkoopwaarde van de aandelen betreft.
Belaste compartimenteringsreserve
Wanneer er een belangenuitbreiding is van minder dan 5% van het kapitaal in de vennootschap naar meer dan 5%, wordt de belaste compartimenteringsreserve gevormd. Het verschil in de boekwaarde van de bestaande aandelen en de aankoopprijs (per aandeel) wordt toegevoegd aan de (fiscale) boekwaarde van de aandelen. Dit vormt de verkrijgingsprijs van de deelneming. Tegelijkertijd wordt voor een gelijk bedrag als de opwaardering de belaste compartimenteringsreserve gevormd. Er hoeft niet direct afgerekend te worden over de meerwaarde van de aandelen.
Voorbeeld:
A B.V. koopt in 2020 3 van de 100 aandelen in B B.V. voor € 10 per aandeel. A B.V. heeft nu een 3% belang en zet € 30 op de balans onder haar effecten. B B.V. doet goede zaken en is op 1 juli 2020 € 1.800 waard. De waarde van het belang van A B.V. is daardoor gestegen naar € 54 (€ 18 per aandeel x 3 aandelen). Stel dat A B.V. in 2020 besluit om nog eens 7 aandelen te kopen in B B.V. tegen een prijs van € 18 per aandeel, dan stijgt het belang naar 10%.
Bij deze uitbreiding treedt de compartimenteringsreserve in werking. Het oorspronkelijke belang van 3% (3 aandelen) wordt in waarde verhoogd van de oorspronkelijke aankoopprijs van € 10 per aandeel naar de nieuwe waarde van € 18 per aandeel. Dit resulteert in een waardestijging van € 24 (3 aandelen x (€ 18 – € 10)). Dit bedrag wordt toegevoegd aan de fiscale boekwaarde van de aandelen, en een belaste compartimenteringsreserve van € 24 wordt gevormd. De verkrijgingsprijs van de deelneming in B B.V. wordt nu gesteld op € 150 (€ 24 voor de oorspronkelijke aandelen + € 126 voor de nieuwe aandelen).
Onbelaste compartimenteringsreserve
De onbelaste compartimenteringsreserve komt in beeld wanneer een belang van meer dan 5% wordt teruggebracht naar minder dan 5%, dit kan door een verkoop of door een verwatering van een belang. In dit geval wordt de waardestijging die onder de deelnemingsvrijstelling viel, onbelast beschermd vanaf het moment dat het belang niet meer onder de deelnemingsvrijstelling valt.
Voorbeeld:
A B.V. is bij de start van B B.V. betrokken geweest en heeft voor € 10 een 10%-belang in B.V. verkregen. Jaren later heeft B B.V., inmiddels veel meer waard, extra kapitaal nodig. Het belang van A B.V. verwatert tot 3% door een aandelenemissie, en vanaf dit moment valt het resultaat uit het belang niet meer onder de deelnemingsvrijstelling. Op het moment van de aandelenemissie was het belang van 10% van A B.V. in B B.V. € 120 waard. De € 110 waardestijging van A B.V. vormt de onbelaste compartimenteringsreserve op de balans van A B.V. Verkoopt A B.V. haar 3% belang iets later voor € 130, dan vervalt de reserve ten laste van de verkoopopbrengst, en blijft er € 10 aan belaste verkoopopbrengst over: dit resultaat is toerekenbaar aan de periode zonder deelnemingsvrijstelling.
Hulp nodig?
Heb je nog verdere vragen over hoe deze coderingen werken? Of wil je wat meer weten over onze diensten? Bij AXP Adviseurs helpen we je graag! Maak geheel vrijblijvend een afspraak.
Contact met ons advies en administratiekantoor in Amsterdam
Contact met ons advies en administratiekantoor in Rotterdam
Liever teruggebeld worden?
Vul ons contactformulier in en wij nemen zo snel mogelijk contact met jou op.
"*" geeft vereiste velden aan