Sinds 17 december 2023 is de nieuwe klokkenluidersregeling van kracht gegaan. Op 18 februari 2023 was de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk) al ingegaan, echter is hij nu uitgebreid. Deze aangescherpte regeling kan voor jouw onderneming gevolgen hebben voor de interne meldprocedure.
Wat is een klokkenluider?
Een klokkenluider bij een onderneming is iemand die informatie naar buiten brengt over illegale, immorele of onethische praktijken binnen de organisatie. Klokkenluiders spelen dus een belangrijke rol bij het onthullen van misstanden. Het kunnen zowel werknemers als externe personen zijn. Er zijn wetten om klokkenluiders te beschermen in Nederland, omdat klokkenluiders vaak het risico lopen op represailles.
Waarom deze wet
Voor welke bedrijven
Voor ondernemingen met 50 en tot 250 medewerkers geldt sinds 17 december 2023 een nieuwe klokkenluidersregeling. Deze regeling bestond al voor grotere ondernemingen maar is nu ook van toepassing op kleinere bedrijven. Bij de telling van het aantal medewerkers moeten ook uitzendkrachten, stagiaires en vrijwilligers meegenomen worden, als zij een vergoeding krijgen. Voor sommige sectoren geldt dat werkgevers met minder dan vijftig werknemers óók een meldprocedure moeten hebben, bijvoorbeeld de financiële sector.
Wat is een interne meldprocedure
Wanneer een werknemer een onregelmatigheid ontdekt en dit rapporteert, wordt diegene aangeduid als een klokkenluider. Om te voorkomen dat er na een melding problemen ontstaan, is het van belang om schriftelijk vast te leggen hoe de organisatie met dergelijke meldingen omgaat. Deze procedures worden vaak opgenomen in een klokkenluidersbeleid en wordt een interne meldprocedure genoemd. Voor ondernemingen met minder dan 50 medewerkers is het niet verplicht een interne meldprocedure te hebben, het is uiteraard wel toegestaan. Er zijn een aantal verplichtingen voor de meldprocedure:
- Hoe een melding kan worden gedaan.
- Bij wie een melding kan worden gedaan.
- Wie de melding zal behandelen.
- Op welke wijze anoniem kan worden gemeld (de wetgever vult dit nog nader in).
- Dat de werknemer het recht heeft een adviseur in vertrouwen te raadplegen.
- Wanneer er sprake is van een (vermoeden van een) misstand.
- Hoe wordt omgegaan met de melding.
- Dat de melder binnen zeven dagen na ontvangst van de melding een ontvangstbevestiging krijgt.
- Dat de melder binnen drie maanden na de ontvangstbevestiging informatie krijgt over de beoordeling en waar van toepassing.
Wanneer is er een misstand?
Een melding gaat binnen de klokkenluidersregeling over een misstand. Er zijn twee soorten misstanden: een inbreuk op een verordening of richtlijn van de Europese Unie (Unierecht) en een maatschappelijke misstand.
Benieuwd wat deze wet precies inhoudt? De overheid heeft een handige brochure gemaakt waarin de meeste vragen beantwoord worden.
