Van forfaitair naar werkelijk rendement: box 3 in beweging

Er is beweging in de langlopende discussie rond de belastingheffing in box 3. Waar jarenlang het zogenoemde forfaitaire rendement de standaard was, komt nu ruimte voor wat belastingplichtigen zélf daadwerkelijk hebben verdiend met hun vermogen. De nieuwe tegenbewijsregeling maakt het mogelijk om dit aan te tonen en daarmee te veel betaalde belasting terug te vorderen. Deze regeling is op 9 juli 2024 goedgekeurd door de Eerste Kamer, nadat de Tweede Kamer er eerder al mee instemde. Daarmee is de Wet tegenbewijsregeling box 3 een feit. De regeling geldt tot en met 2027; vanaf 2028 moet een structurele regeling, de Wet werkelijk rendement box 3, in werking treden.

Waarom deze regeling?

De aanleiding is helder: eerdere herstelwetgeving na uitspraken van de Hoge Raad over oneerlijke belastingheffing bleek onvoldoende. Belastingplichtigen moesten niet alleen forfaitair worden gecompenseerd, maar ook de kans krijgen om zelf aan te tonen dat hun werkelijke rendement lager was dan het forfait. De tegenbewijsregeling is die mogelijkheid. De Belastingdienst heeft daarom een speciaal formulier ontwikkeld: de Opgaaf Werkelijk Rendement (OWR).

Hoe werkt het?

De Belastingdienst stuurt vanaf half juli 2025 de eerste brieven naar personen die mogelijk in aanmerking komen voor teruggaaf. Het formulier komt ook online te staan, maar de fiscus raadt aan om te wachten tot je de brief hebt ontvangen. Met het formulier geef je aan wat je werkelijk rendement was in het betreffende belastingjaar. Als dit aantoonbaar lager ligt dan wat eerder is berekend op basis van forfaits, krijg je het verschil terug.

Wat valt onder ‘werkelijk rendement Box 3’?

De wet omschrijft nauwkeurig wat je wel en niet mag meenemen in je opgave. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Ontvangen rente, dividenden of huuropbrengsten
  • Inkomsten uit beleggingen (zonder aftrek van dividendbelasting)
  • Waardestijgingen van je vermogen, zoals crypto of tweede woningen
  • Ontvangen rente over vorderingen
  • Waardemutaties van overige bezittingen
  • De waarde op 1 januari en 31 december van het jaar

Let op: kosten die je maakt, zoals beheerkosten, advieskosten of bankkosten, mag je níet aftrekken.

Welke gegevens moet je verzamelen?

De Belastingdienst helpt jou en ons niet aan de benodigde cijfers; De actie ligt bij jou en bij ons, maar moet zélf aan de slag. Dit is wat je o.a. moet verzamelen:

  • Saldi van al je bank‑ en spaarrekeningen
  • Waarde en inkomsten uit beleggingen
  • WOZ-waarden van tweede woningen (ook in het buitenland)
  • Waardeschommelingen van cryptovaluta
  • Inkomsten uit verhuur of pacht
  • Gegevens over vorderingen en schulden (inclusief rente en naam geldverstrekker)
  • Waarde en mutaties van overige bezittingen, zoals uitkeringen

Begin op tijd met het verzamelen van deze gegevens, zeker als je meerdere vermogensbestanddelen hebt.

Deze regeling biedt een kans voor mensen die in de afgelopen jaren meer belasting hebben betaald dan ze feitelijk aan rendement behaalden. Het loont de moeite om dat te onderbouwen al vraagt het wel wat voorbereiding. Wacht op de brief van de Belastingdienst, verzamel je gegevens en vul vervolgens het formulier OWR in.

Let op: deze regeling is tijdelijk. Na 2027 geldt een nieuwe systematiek. Tot die tijd is dit de kans om terug te krijgen wat je teveel betaalde.

Meer weten?

Het invullen van een OWR formulier is zeker niet altijd lonend. De Belastingdienst stelt duidelijke eisen aan welke gegevens je moet aanleveren. Dit kan een behoorlijk intensief proces zijn, zeker voor mensen met veel verschillende vermogensbestanddelen. In veel gevallen is het raadzaam om bij gelegenheid vooraf een quickscan te laten maken door een adviseur, zodat je weet of de teruggaaf de inspanning waard is.

🌐 www.axp.nl/contact
📧 klantenservice@axp.nl
📞 010 – 492 10 75 / 020 – 280 70 50

——–

FAQ  over de tegenbewijsregeling en het werkelijk rendement in box 3

Wat is de tegenbewijsregeling box 3?

Dit is een tijdelijke regeling waarmee belastingplichtigen kunnen aantonen dat hun werkelijk rendement in box 3 lager was dan het forfaitair berekende rendement en daarmee belasting kunnen terugvragen.

Wanneer geldt de tegenbewijsregeling?

De regeling geldt voor de belastingjaren waarvoor nog bezwaar loopt of herstel mogelijk is en blijft van kracht tot en met 2027. Vanaf 2028 wordt de Wet werkelijk rendement box 3 van kracht.

Hoe geef ik mijn werkelijk rendement door?

Dat kan via het formulier Opgaaf Werkelijk Rendement (OWR). De Belastingdienst stuurt je een brief met de gegevens die je nodig hebt om dit formulier correct in te vullen.

Welke gegevens moet ik verzamelen?

Je hebt o.a. saldi van bankrekeningen, beleggingen, WOZ-waarden van vastgoed, crypto-assets en informatie over vorderingen en schulden nodig. De Belastingdienst helpt hier niet bij, jij en wij moet dit zelf verzamelen.

Wat telt niet mee?

Kosten zoals advieskosten of beheerkosten zijn niet aftrekbaar bij het bepalen van je werkelijk rendement.